Zasada celowości jest jedną z podstawowych zasad przetwarzania danych osobowych. Zgodnie z tą zasadą, dane osobowe mogą być zbierane i przetwarzane wyłącznie w jasno określonych, wyraźnych i prawnie uzasadnionych celach. Przetwarzanie tych danych musi być zgodne z tymi celami, a wszelkie dalsze przetwarzanie musi być zgodne z pierwotnym celem lub zgodne z innymi prawnie dozwolonymi celami.
Oto kluczowe aspekty zasady celowości:
- Jasno określone cele: administrator danych osobowych musi przed rozpoczęciem przetwarzania jasno określić, w jakim celu dane będą gromadzone i przetwarzane. Cele te muszą być konkretne, wyraźne i prawnie uzasadnione.
- Zgodność przetwarzania z określonym celem: przetwarzane dane osobowe mogą być wykorzystywane tylko w sposób zgodny z celem, dla którego zostały pierwotnie zebrane. Przykładowo, jeśli dane zostały zebrane w celu realizacji zamówienia, nie mogą być później użyte do innych, niepowiązanych celów (np. marketingu), chyba że osoba, której dane dotyczą, wyrazi na to zgodę.
- Zakaz przetwarzania danych w celach niezgodnych z pierwotnym celem: jeżeli administrator danych chce przetwarzać dane osobowe w celach innych niż te, które zostały pierwotnie określone, musi uzyskać na to zgodę osoby, której dane dotyczą, lub mieć inną podstawę prawną do takiego działania. Dalsze przetwarzanie danych jest dozwolone tylko wtedy, gdy jest zgodne z celami pierwotnymi lub mieści się w ramach przewidzianych przez prawo.
- Ograniczenie okresu przechowywania danych: dane osobowe powinny być przechowywane tylko tak długo, jak jest to konieczne do realizacji celu, w jakim zostały zebrane. Po osiągnięciu celu dane powinny zostać usunięte lub zanonimizowane.
- Dokumentowanie celów przetwarzania: administratorzy powinni mieć udokumentowane cele przetwarzania danych, aby móc wykazać zgodność z zasadą celowości w razie kontroli lub roszczeń ze strony osób, których dane dotyczą.
Zasada celowości jest ściśle związana z innymi zasadami przetwarzania danych w RODO, takimi jak zasada minimalizacji danych (przetwarzanie tylko tych danych, które są niezbędne do realizacji celu) oraz zasada przejrzystości (informowanie osób, których dane dotyczą, o celach przetwarzania). Przestrzeganie zasady celowości jest kluczowe dla zgodności z RODO i ochrony praw osób, których dane są przetwarzane.